site-verification=8adc2fc3d443365f5c3bc1b5d2d80d29
top of page
Zoeken

Zintuiglijke prikkelverwerking

Foto van schrijver: Juf AngeliqueJuf Angelique

Bijgewerkt op: 17 jan

Om kinderen beter te leren begrijpen helpt het om te weten hoe ze zintuiglijke prikkels verwerken. Wanneer je weet hoe prikkels verwerkt worden, begrijp je ook welke obstakels kinderen daarbij kunnen tegenkomen en tot welk gedrag deze obstakels kunnen leiden. En zodra je dit gedrag voldoende herkent en begrijpt, kun je de juiste strategieën toepassen om een kind te ondersteunen.

In deze blog vertel ik je wat zintuiglijke prikkelverwerking is.


Wat is zintuiglijke prikkelverwerking?


Zintuiglijke prikkelverwerking is een hoofdtaak van het lichaam. Het betreft het vermogen om informatie uit ons lichaam en de omgeving via de zintuigen op te nemen, te verwerken en daarop een gepaste reactie te geven. Andere termen voor zintuiglijke prikkelverwerking zijn zintuiglijke informatieverwerking en sensorische informatieverwerking.


De primaire functie van de zintuigen is het lichaam beschermen tegen gevaar.

Onze zintuigen geven ons informatie, die ons helpt te overleven en alert te blijven.

Zo zorgen onze ogen er, bijvoorbeeld voor dat we nergens tegenaan stoten.


De zintuigen stellen ons ook in staat om onze buitenwereld waar te nemen.

Een kind leert de wereld kennen door indrukken die het krijgt via zijn zintuigen.

De zintuigen fungeren daarbij als een soort poorten, waarmee het kind informatie uitwisselt met de wereld om zich heen. Om via de zintuigen de wereld te ervaren is er tijd en aandacht nodig om de prikkels tot je te laten komen en ze te verwerken.


Zintuiglijke prikkels zijn er altijd, zelfs als je slaapt, zowel binnen als buiten je lichaam.

Zintuiglijke prikkelverwerking is iets wat iedereen overal en op ieder moment van de dag doet. Dit gebeurt veelal automatisch, door een samenwerking tussen je zintuigen en je hersenen, zonder er bewust over te hoeven nadenken.

Gelukkig maar, want zintuiglijke prikkels komen ook niet om de beurt binnen, maar tegelijkertijd en je zintuigen registreren iedere seconde van de dag zoveel prikkels tegelijk, dat je er gek van zou worden als je daar wel continu bewust van zou zijn.

 

Het belang van de zintuiglijke prikkelverwerking


Jonge kinderen leren door te doen. Baby’s zijn heel erg bezig met de zintuigelijke ontwikkeling. Ze ontdekken de wereld door te proeven, kijken, luisteren, ruiken en te voelen. Maar ook oudere kinderen onderzoeken door hun zintuigen te gebruiken


De eerste zeven levensjaren van een kind zijn essentieel voor de latere ontwikkeling. Kinderen moeten in die jaren via de zintuigen ervaringen hebben opgedaan om deze om te kunnen zetten in kennis.


De zintuiglijke ontwikkeling is nodig om je eigen lijf en begrenzing te leren voelen; waar houdt mijn lijf op en waar begint de rest van de wereld?

Kinderen vinden het fijn om omhuld te worden, het zogenaamde ‘baarmoedergevoel’, zodat ze de grenzen van hun lijf goed voelen.


Een goede zintuiglijke ontwikkeling is ook van belang om je motorisch goed te kunnen ontwikkelen: je kunt immers pas een bal vangen als je hem ziet. Kinderen leren door diverse zintuiglijke ervaringen hoe ze hun spieren moeten aanspannen om in evenwicht te blijven, hoeveel kracht ze moeten gebruiken en welke houding ze moeten aannemen.

Het niet goed kennen van hun eigen lijf kan ertoe leiden dat kinderen minder goed bewegen. Op de langere termijn heeft dit gevolgen voor de concentratie van een kind.

Ook wordt het dan moeilijk om stil te kunnen zitten. En een goede motorische ontwikkeling is weer nodig voor allerlei andere ontwikkelingen zoals de taal- en rekenontwikkeling.


Volwassenen kunnen meestal precies aangeven waar ze iets voelen, voor jonge kinderen is dit soms nog heel moeilijk, omdat ze sommige materialen en gevoelens nog niet kennen.

Jonge kinderen zijn daarom vaak heel erg gefascineerd door sensopathische spel.

Tegen de tijd dat kinderen zeven jaar zijn, kunnen ze materie ook voelen via een voorwerp; als ze met een stok in het zand prikken voelt dat anders dan als ze ermee in de modder prikken. Vaak werken zintuiglijke indrukken bij jonge kinderen ook verder door dan bij een volwassene. Een zintuiglijke indruk kan bij jonge kinderen een reactie van het hele lichaam teweegbrengen.


Om die reden is het raadzaam om goed te waken over het aantal zintuiglijke prikkels die kinderen op een dag krijgen. Wanneer een kind teveel (dezelfde soort) prikkels krijgt, kan het die indrukken niet meer goed verwerken. Een kind kan zich dan onrustig en oppervlakkig gedragen. Krijgt een kind te weinig zintuiglijke prikkels, dan zal het zich vervelen en naar meer prikkels op zoek gaan. Helaas moeten kinderen tegenwoordig erg veel zitten, en bewegen en experimenteren ze te weinig. Hierdoor ervaren ze meestal onvoldoende zintuiglijke prikkels en leren ze die ook niet goed te verwerken.

Dat geeft vaak problemen met zelfregulatie, omdat spanning via de zintuigen wordt gereguleerd, waardoor ze hun emoties maar moeilijk de baas zijn.


Wanneer kinderen onvoldoende zintuiglijke ervaringen opdoen, dan doet het filter in hun hersenen te weinig ervaring op om goed te kunnen werken.

Hierdoor kunnen ze een afwijkende zintuiglijke prikkelverwerking ontwikkelen.

Zij ervaren bewegen dan misschien als eng of tastprikkels als bedreigend.

Die zintuigprikkels kunnen ze dan dus niet goed gebruiken om spanning te reguleren.

Het is dus belangrijk dat kinderen veel bewegen, vallen en opstaan, voelen, ruiken, proeven, experimenteren en ervaren op een manier, die bij hun prikkelverwerking past.

Onder- of overprikkeling kan overigens ook al in aanleg aanwezig zijn en komt vaker voor bij kinderen met een stoornis. Zeker bij kinderen met sensorische informatiestoornissen is het zoeken naar de juiste balans van prikkels weglaten en prikkels toevoegen.

 

Op zoek naar meer?


Kijk voor meer suggesties ook eens op mijn Pinterest

Heb je zelf ook nog leuke suggesties?

Inspireer dan collega’s door jouw ideeën als reactie op deze blog te delen!

 

Bronnen


.


3.089 weergaven0 opmerkingen

Recente blogposts

Alles weergeven

Gehoor

Comments

Rated 0 out of 5 stars.
No ratings yet

Add a rating

© 2020 by juf Angelique. This website has been designed using resources from Freepik.com

bottom of page