Thema herfst: De huishoek
Kinderen vinden het heel fijn om rollenspel te spelen. Hiermee verwerken ze alle gebeurtenissen en indrukken die ze meekrijgen. In deze blog geef ik je suggesties voor rijk rollenspel in je huis-/themahoek bij het thema de herfst.
Het huis van de boswachter/het bos
Algemeen:
Voor deze hoek zijn niet veel aanpassingen nodig.
Je kunt er je bestaande huishoek voor gebruiken of een aparte themahoek voor inrichten, zodat de kinderen uit de huishoek naar het bos kunnen gaan.
Haal eerst alle overbodige spullen eruit. Maak een achtergrond van bomen en hang bladeren aan doorzichtige touwtjes boven de hoek. Zet een kruiwagen, een bezem en een hark klaar en leg herfstbladeren buiten de hoek, zodat de kinderen er ook mee kunnen spelen. Zet ook allerlei bosdieren in het boshuis. Ook leuk: Plak pootafdrukken van bosdieren (met daarin bijv. letters of cijfers) in een spoor richting de hoek.
Spel: De kinderen kunnen in deze hoek de herfst ervaren.
Om de kinderen tot spel te stimuleren kun je van tevoren bespreken:
Wie is er wel eens in het bos geweest? Hoe ging dat?
Hoe ziet het bos eruit?
Wat zie je in de herfst?
Wat doet een boswachter?
Wat kun je in het bos doen?
Welke spullen gebruikt de boswachter?
Wat heeft een boswachter aan?
Wat doet de boswachter zoal?
Gebruik de eigen belevingswereld, interesses en ervaringen van de kinderen, foto's, een uitstapje, boeken, vertelplaten, filmpjes, poppenspel of speel een stukje in de kring om de voorkennis over de boswachter en het bos te vergroten.
Bespreek ook wat je in deze hoek allemaal zou kunnen spelen?
Probeer de kinderen uit te dagen met zoveel mogelijk suggesties te komen.
Vertel wat er in de hoek gedaan kan worden en laat de kinderen ook zelf ideeën aanreiken.
Je kunt de volgende situaties bijvoorbeeld voorspelen.
Het rollenspel komt zo vaak beter tot z'n recht:
Op zoek gaan naar bosdieren en deze op hun zoekkaart afstrepen
Bladeren vegen/harken
De bosdieren verzorgen en eten geven.
Boeken lezen over de herfst
Haardhout sprokkelen en de kachel of haardvuur aandoen
Het bos opruimen met de kruiwagen
Bomen omzagen
Herfstsoepjes maken
Verkleden
Nootjes tellen
Nootjes sorteren
Zie ook de "Wat-kaarten" hieronder!
Enz...
Materialen:
Afbeeldingen over het bos en de herfst
Bezem
Bladeren
Boeken over het bos en de herfst
Boomstronken
Dennenappels
Fototoestel
Haard/kachel
Handpoppen van kabouters en bosdieren
Hark
Hout
Houtblokken met een (papieren) kampvuurtje
Kompas
Kruiwagen
Lampionnen
Lappen (en knijpers) om hutten in het bos bouwen
Letters (bijv. de tekst: "Boswachter")
Mandjes
Meubels van hout
Nootjes
Paddenstoelen
Plattegrond van een bos
Pluchen kabouters en bosdieren
Pompoenen
Receptenkaarten met nootjes
Schemerlamp
Takken
Telkaarten
Vergrootglazen
Verkleedkleding: boswachter, bosdieren, heksen en kabouters
Verrekijker
Voederbakjes voor de bosdieren
Voorraadpotten
Web
Weegschaal
Welkom in het bos bord
Woordkaarten thema herfst. Download hier!
Zaag
Zaklantaarn
Zoekkaart: verstop figuren of afbeeldingen van herfstvruchten, paddenstoelen, kabouters en bosdieren in de klas die de boswachter kan zoeken.
Laat je hoek, om nog meer betrokkenheid te creëren, altijd zoveel mogelijk door de kinderen zelf inrichten. Maak hiervoor eerst samen een lijstje.
Gebruik het gemaakte woordveld voor ideeën hierbij. Laat de kinderen deze spullen zelf meenemen en/of maken van kosteloze knutsel-/bouwmaterialen.
Verbindingen met andere hoeken en vakgebieden:
De hoek biedt niet alleen stof voor rollenspel. Maak deze hoek onderdeel van een groter geheel, door verbindingen te leggen met andere hoeken en vakgebieden, zoals:
De bouwhoek/constructie: Laat de kinderen hout zagen in het bos.
De zand-/watertafel: Zet de zandtafel eens in je themahoek, zodat de dieren er holletjes kunnen maken om in te wonen. Of doe er herfstspullen in, zoals blaadjes, nootjes, dennenappels, mos enz...
De teken-/knutselhoek: Laat de kinderen allerlei attributen zelf maken.
De taalhoek: Laat de kinderen voorafgaande aan het spel zelf het script in 4-6 belangrijke scenes tekenen. Laat ze de naam van het huis, een zoekkaart en/of een welkombord maken. Laat ze kernwoorden stempelen en deze op de materialen in de huishoek plakken.
Taal/geletterdheid: Verrijk deze themahoek met schrijf-/lettermaterialen.
De ontdekhoek: Leg zoekkaarten en informatieve boeken neer over het bos en bosdieren. Leg onderzoekinstrumenten neer, zoals een vergrootglas, een kompas en een verrekijker.
De rekenhoek: Laat de kinderen een plattegrond van het bos, receptenkaartjes en een klok met daarop de voedertijden maken
Gecijferdheid: Daag in je themahoek de voorbereidende gecijferdheid uit met: voorraadpotten/mandjes met etiketten (sorteren), een weegschaal, weegkaartjes, en telkaarten.
De tablet: Zie voor suggesties mijn blog 'Digitale geletterdheid in de huishoek'
Â
Spelscripts
In het begin zal het spel in een nieuwe hoek vooral manipulatief zijn: al die nieuwe voorwerpen moeten worden verkend. Deze fase hoort bij het spel en ontwikkelt zich langzaam tot meer rolgebonden spel. Bij het ene kind gaat dit wat sneller dan bij het andere kind. Wanneer kinderen moeite hebben om uit de fase van het experimenteren en tot rol gebonden spel te komen, bijvoorbeeld omdat zij zelfsturing missen, kan het nodig zijn om mee te spelen en/of een spelscript aan te reiken die hen helpen om wel tot spelscenario’s te komen met duidelijke rollen en regels. Een spelscript begint meestal in de kring. Je verkent eerst het thema met de kinderen. Laat leerlingen zoveel mogelijk actief meedenken over het script, de materialen en inrichting. Vanuit hier ontstaan vaak al spelideeën. Een spelscript kan ook tijdens het spel zelf ontstaan. Ga hiervoor met een klein groepje naar de huishoek.
Suggesties voor spelscripts:
Introduceer in de kring een avontuur of een actie. Speel dit avontuur daarna met de kinderen na.
Hang afbeeldingen uit een boek op, zodat de kinderen het verhaal kunnen naspelen.
Teken een spelscenario.
Help de kinderen door middel van wie-waar-wat kaarten om ze structuur in het spel te bieden en zo tot spelscenario’s te komen met duidelijke rollen en regels. Zo weten de kinderen beter welke rollen ze zouden kunnen spelen en hebben zij een geheugensteuntje om in hun rol te blijven. Spreek af wie ze gaan zijn en verken samen de inhoud en mogelijkheden bij deze rol. Bijv. Wat doet een boswachter? Welke spullen gebruikt een boswachter? Spreek ook met de kinderen af waar het verhaal zich gaat afspelen en wat er gaat gebeuren. Waar begint het verhaal mee en hoe gaat het verhaal eindigen? De rollenkaarten kun je plastificeren en aan een ketting in de huishoek hangen. In plaats van rollenkaarten kun je ook kronen wegzetten. Plak bijvoorbeeld een afbeelding op een kroonstrook of nog leuker: Laat de kinderen er zelf eentje maken.
In deze download zitten de volgende kaarten:
Wie kaarten:
Eigen keuze
De slak
De mol
Het hert
De vleermuis
Het everzwijn
De muis
De haas
De eland
De worm
De houthakker
De uil
De wolf
De spin
De egel
De beer
De vos
De eekhoorn
De kabouter (jongen)
De kabouter (meisje)
De wasbeer
De vogel
De jager
De boswachter
Het konijn
Het meisje
De jongen
De baby
De vader
De moeder
De oma
De opa
Wat kaarten:
Zelf invullen
Paddenstoelen zoeken
Champignons bakken
Dieren zoeken
Herfstkleren kopen
Een web maken
Timmeren
Een hut bouwen
Wandelen
Verstoppertje spelen
Een hol maken
Een gang graven
Iets warms drinken
Een wintervoorraad aanleggen
Regenlaarzen kopen
Appels plukken
In de plassen stampen
Op een paddenstoel wippen
Vissen
Het bos verzorgen
Opruimen
De planten water geven
Slapen
Hout hakken
Zagen
De was ophangen
De dieren verzorgen
Jagen
Vliegen
Harken
Vegen
Met blaadjes spelen
Oogsten
Thee maken
Waar kaarten:
Eigen keuze
In het bos
In een hol
In een boom
Onder de grond
In een web
In een boshuis
Bij het kampvuur
In de mist
In een warm land
In de boomgaard
In de regen
In een kledingwinkel
In de wind
In een onweersbui
In de tuin
In een paddenstoel
In een jeep
In een boomhut
In een huis
Â
Afsluiting
Na afloop van de speelwerktijd wordt steeds besproken wat er in de themahoek is gespeeld. De kinderen kunnen ook een stukje voorspelen voor de rest van de groep.
Â
Op zoek naar meer?
Kijk voor meer suggesties ook eens op mijn Pinterest Heb je zelf ook nog leuke suggesties?
Inspireer dan collega’s door jouw ideeën als reactie op deze blog te delen!
