Zand en water zijn beide aantrekkelijk materiaal voor jonge kinderen. Het heeft iets magisch; je kunt het immers niet vastpakken. De zand-/watertafel hoeft niet perse met zand of water gevuld te worden. Je kunt hem ook vullen met andere materialen.
In deze blog geef ik je ideetjes voor de zand-/watertafel bij het thema eekhoorns.

Vullingen
Naast zand en water leent de zand-/watertafel zich ook voor andere vullingen.
Denk bij het vullen van de zandtafel vooral aan de zintuigen.
Kies bijvoorbeeld voor kleur-/geurrijke materialen of ga juist voor natuurlijke kleuren.
Zorg voor materialen met verschillende texturen, zodat er veel te ontdekken valt.
Denk bij het thema eekhoorns bijvoorbeeld ook eens aan:
Afvalhout
Bladeren (echte en/of van stof/vilt)
Boomschijven
Boomschors
Boomstammen
Dennenappels
Eikels
Gekleurde rijst, bonen of pasta (bijv. geel, oranje, rood, paars of bruin)
Hazelnoten
Houten schijven
Kaneel
Kastanjes
Keien
Kiezelstenen
Koffiebonen
Mais
Modder
Mo
Olie
Papiersnippers: Verstop er kleine voorwerpen in.
Pompons in geel, oranje, rood, paars, grijs en bruin
Takken
Vogelzaad
Walnoten
Zaagsel
Zaden
Enzovoort.


Let er wel op dat kinderen materialen soms nog in hun mond stoppen. Zorg daarom voor veilige onscherpe en niet giftige materialen. En vergeet niet dat sommige kinderen voor bepaalde dingen misschien een allergie hebben. Denk ook aan een goede hygiëne. Controleer eetbaar of bederfelijk materiaal iedere dag. Voorkom dat de sensopathische speelplek een bron van bacteriën wordt.
Naarmate een kind ouder wordt en het materiaal goed kent verslapt de aandacht voor het spelen met ongevormde materialen. Het is dan goed om nieuwe spelimpulsen te geven en het spel uit te breiden met aanvullende materialen, die gelegenheid bieden tot zowel manipulatief, constructief en rollenspel. Doe dit echter wel gedoseerd, zodat kinderen de ongevormde materialen goed kunnen voelen, verkennen en eigen kunnen maken.
Je kunt het vulmateriaal hergebruiken door het te bewaren in zogenaamde zip Lock zakjes (die aan de bovenkant af te sluiten zijn).

Aanvullende materialen
Het spel aan de zandtafels is voor veel kleuters een nieuwe setting met bekend materiaal (uit de zandbak). Om te voorkomen dat zij spelgedrag herhalen van het buitenspel met zand kan het helpend zijn zo weinig mogelijk herkenbare buitenmaterialen, zoals emmers, schepjes, zandvormpjes en harkjes aan te bieden.
Vooral in een combinatiegroep waar veel kinderen van verschillende leeftijden zitten, is het ook goed de inrichting van de zandtafel zo te maken dat elk soort spel een kans heeft.
Door rijke materialen aan te bieden, kan elk kind er op zijn eigen niveau mee spelen.
Naarmate een kind ouder wordt en het materiaal goed kent verslapt de aandacht voor het spelen met water en zand. Het is dan goed om nieuwe spelimpulsen te geven en de zand-/watertafel aan te vullen met materialen, die gelegenheid bieden tot zowel manipulatief, constructief en rollenspel. Hierdoor stimuleer je de verschillende ontwikkelingsfasen. Door materialen toe te voegen of weg te halen kun je bovendien sturen in het soort spel dat er gespeeld word.
Denk bij het thema eekhoorns bijvoorbeeld ook eens aan materialen zoals:
Bakjes
Bekers
Bomen (maak deze bijv. van een echte tak in een hompje klei)
Garde
Gekleurde sorteerkommen
Gelamineerde kleuren-, vormen-, getal-, letter- en/of woordkaarten over de eekhoorn
Harkjes
Lepels
Maatschepjes
Mengkom
Muffinblik
Notenkrakers
Pannen
Pincetten
Plastic (het liefst met ijzerdraad verstevigde randen) om waterlopen te maken
Plastic bosdieren
Plastic eekhoorns
Plastic poppetjes
Pollepel
Pompoenen
Schepjes
Taartvorm
Vergrootglas
Verkleedspullen: eekhoornkostuums
Weegschaal
Zakjes
Zeven
Zoekkaart
Lamineer afbeeldingen van eekhoorns en het bos en versier daar de rand van je zandtafel of sensorische bak mee.
Activiteiten
Wanneer kinderen veel sensopathische ervaringen met de vulling van de zand-/watertafel op hebben kunnen doen kun je het spel met allerlei activiteiten een nieuwe stimulans geven.
De zand-/watertafel kan dan bijvoorbeeld ook worden gebruikt als ondergrond voor een spelthema en als speel-/verteltafel.
Activiteiten met droge vullingen
Een eekhoornbos
Benodigdheden:
- Allerlei materialen om een eekhoornbos na te bootsen.
Verander je zandtafel in een eekhoornbos en laat de kinderen er met wereldspelmateriaal rollenspel in spelen.

Noten zoeken
Benodigdheden:
- Noten
- Een bakje
- Pincetten
- Lepels
Eekhoorns verstoppen hun noten voor in de winter. Kunnen de kinderen alle noten terugvinden in het zand?
Letters in het zand
Benodigdheden:
- Een grote kartonnen letter met pijlen voor de schrijfrichting erop.
- Glitters
Leg de aangeboden kartonnen letter van dit thema bij de zandtafel. Kinderen mogen de letter lekker groot in het zand naschrijven. Door wat glitter in het zand te strooien wordt deze activiteit nog spannender.
Een holletje
Benodigdheden:
- Eekhoorns (van plastic, pluche of zelf gemaakt van een afbeelding op een wc rol)
De kinderen graven holletjes voor de eekhoorns
Notentaart
Benodigdheden:
- Zand
- Nootjes
- Dennenappeltjes
- Takjes
- Bladeren
- Een taartvorm
- Een mengkom
- Een garde
De kinderen maken van zand en nootjes, dennenappels en blaadjes een notentaart voor de eekhoorns.
Woordkaarten
Benodigdheden:
- Magnetische letters en een magneetbord
- Woordkaarten, thema eekhoorns
Verstop de woordkaarten en de magnetische letters in het zand of een andere droge vulling. De kinderen trekken een kaart en zoeken de bijbehorende magnetische letters in het zand. Daarna leggen ze het woord op het magneetbord.
Cijfers, letters en/of vormen
Benodigdheden:
- Papieren snippers
- Nootjes
- Bakjes
- Telkaarten
De kinderen gaan op zoek naar noten en kijken goed hoeveel er in de bakjes moet.
Variatie: Schrijf letters, vormen, stippen of cijfers op de noten en laat ze in het bijbehorende bakje (of op een vel papier) sorteren.


Begraaf de nootjes
Benodigdheden
- Koffiebonen
- Nootjes
- Een muffinblik
- Kleine schepjes en lepels
Nodig de kinderen uit om de nootjes in de holletjes van het muffinblik te verstoppen.

Wegen
Benodigdheden:
- Een weegschaal
- Kleine natuurlijke materialen, zoals nootjes.
De kinderen wegen de materialen.
Voeder de eekhoorn
Benodigdheden:
- Vogelzaad
- Een plastic fles
- Papier
- Een pompon
- Allerlei (maat-)schepjes, lepels en schepmateriaal
Verander de plastic fles met papier en een pompon in een eekhoorn (zie foto) en zet hem in de zandtafel. De kinderen mogen de eekhoorn voeren.

Noten kraken
Benodigdheden
- Een heleboel noten
- Notenkrakers
Leg de bak vol noten. Eekhoorns kunnen heel goed noten kraken met hun scherpe klauwen. De kinderen mogen dit ook proberen met notenkrakers.
Groot en klein
Benodigdheden:
- Allerlei herfstmaterialen, zoals noten, takjes, dennenappels enz
- Pringle verpakkingen
Maak holletjes van verschillende grootten in de pringle verpakkingen.
Laat de kinderen de herfstspullen in de holletjes doen en zo spelenderwijs bezig zijn met passen en meten.

Zoeken
Benodigdheden:
- Kleur-, vormen-, getal-, letter- of woordkaarten Download hier! of nootjes
- Eventueel een zoekkaart
Verstop nootjes, kleur-, vormen-, getal-, letter- of woordkaarten van dit thema in gekleurde snippers papier, een bak met spliterwten, een bak met rood/geel/oranje/bruine pompons of andere droge vullingen en laat ze door de kinderen zoeken.
Op een zoekkaart kunnen ze eventueel zien wat er verstopt ligt.
Variatie: Verstop allerlei voorwerpen. Dit zijn de gestolen voorwerpen.
De kinderen zijn eekhoorns en gaan op zoek naar de voorwerpen.

Sorteren
Benodigdheden:
- Allerlei verschillende noten (en/of andere herfstmaterialen, zoals dennenappels en takjes)
- Pincetten
- Flesjes, mandjes of bakjes met etiketten voor de verschillende noten (en/of andere materialen)
Eekhoorns kunnen heel goed sorteren. Laat de kinderen de noten op soort in flesjes of bakjes met etiketten sorteren.
Nootjes sorteren
Benodigdheden:
- Verschillende noten
- Eierdozen
- Pincetten
De kinderen sorteren de noten op soort, kleur, grootte etc.
Of ze kunnen ze gewoon met een pincet in eierdozen (de holletjes van de eekhoorn) proberen te leggen.

Nootjes tellen
Benodigdheden:
- Een heleboel nootjes
- Eierdozen
- Potjes met cijfers erop
- Pincetten en lepels
De kinderen mogen de noten met een pincet of lepel naar de potjes brengen. Ze kijken goed hoeveel er in ieder holletje mogen worden verstopt.

Activiteiten met natte vullingen
Herfstsoep
Benodigdheden:
- Water
- Stoffen herfstbladeren
- Bakjes
- Een pan
- Nootjes
- Dennenappels
- Een garde
- Kaneel
- Een pollepel
Vul de bak of de zandtafel met water, kaneel en nootjes, dennenappels en bladeren en laat de kinderen er heerlijke herfstsoepjes voor de eekhoorns maken.

Op zoek naar meer?
Heb je zelf ook nog leuke suggesties voor de zand-/watertafel?
Inspireer dan collega’s door jouw ideeën in een reactie op deze blog te delen!

.
.
.
Comments