Het is belangrijk, om tijdens het plannen van een thema, als leerkracht goed na te denken over de startactiviteiten. Startactiviteiten moeten ervoor zorgen dat de kinderen enthousiast worden voor een thema. Het is dan ook belangrijk dat de activiteiten, die je kiest pakkend en betekenisvol zijn en nieuwsgierigheid opwekken.
Wanneer kinderen zelf enthousiast zijn voor een thema, zullen zij meer tot leren komen.
Ook zijn de startactiviteiten belangrijk om de voorkennis te activeren en leervragen voor het thema op te stellen. Door het opstellen van de leervragen en het maken van een plan kan vervolgens de rest van het thema worden vormgegeven.
Thema’s kunnen op veel verschillende manieren gestart en afgesloten worden.
In deze blog geef ik je suggesties om het thema Oud & Nieuw te openen en/of af te sluiten.

De belevingswereld van de kinderen
Vertrek vanuit de belevingswereld van de kinderen. Vraag de kinderen bijvoorbeeld:
Hoe vier jij Oud en Nieuw?
Hoe vieren anderen Oud en Nieuw?
Welke kinderen vieren geen Oud en Nieuw?
Met wie vier jij Oud en Nieuw?
Waar vier jij Oud en Nieuw?
Wat vind je van Oud en Nieuw?
Wat gebeurde er toen het twaalf uur was?
Wat vond je van het vuurwerk?
Thematafel
Richt een thematafel in. Denk hierbij aan:
Boeken over Oud & Nieuw
Klokken.
Champagneglazen en champagne
Oliebollenschaal en oliebollen
Een (aftel-)kalender
Sterretjes
Afbeeldingen van vuurwerk
Het cijfer 12
Maak tijdens je thema foto's van de activiteiten en hang deze op.
Creëer hiervoor een stukje projectmuur. Op die manier kun je met de kinderen terugkijken op een thema en kunnen ze elkaar vertellen over hun activiteiten en elkaar inspireren.
Aankleding van de klas
Breng je lokaal in de sfeer van het thema. Denk hierbij aan:
Een raamschildering: Beschilder de ramen of hang grote geplastificeerde A3 afbeeldingen op. Gebruik raamverf of krijtstiften. Krijtstift kan je gemakkelijk van de ramen afvegen met alleen een nat doekje. Voor het opzetten vergroot je een afbeelding onder het kopieerapparaat en plak deze aan de andere kant van het raam. Trek deze vervolgens over.
Laat ieder kind een stukje van een slinger maken door ze op een driehoek te laten tekenen over hun mooiste moment van afgelopen jaar en op de andere kant over hun wens voor komend jaar. Hang alle vlaggetjes aan een lijn naast elkaar en versier er de klas mee.
Voorwerpen
Haal allerlei voorwerpen de klas in, die met Oud & Nieuw te maken hebben en waarmee je de nieuwsgierigheid van de kinderen kunt opwekken.
De kinderen komen de klas binnen en zien deze voorwerpen liggen.
Vervolgens zal een gesprek ontstaan over deze voorwerpen. Wat zijn dit voor voorwerpen? Wat kunnen we met deze voorwerpen doen?
De kinderen vinden bijvoorbeeld een sterretje in de klas. Van wie zou dit kunnen zijn? Iedereen denkt mee en maakt er een tekening van. De volgende dag wordt er een tipje van de sluier opgelicht met behulp van een brief of filmpje of een andere hint. Langzamerhand wordt gedurende het project duidelijk van wie het voorwerp is.
De voorwerpen kunnen in een doos of koffer geplaatst worden. Deze geheimzinnige doos staat in de klas als de kinderen binnen komen. Iedere keer komt er wat uit de doos tevoorschijn. Wat is het? Wat kunnen we er mee doen? De kinderen zullen op ideeën komen en nieuwsgierig zijn naar de rest van de voorwerpen.
De kinderen nemen zelf spullen van thuis mee en vertellen erover.
Een verhalend ontwerp
Start het thema met een verhalend ontwerp. Dit betekent dat je een thema uitwerkt aan de hand van een verhaal of een verhaallijn, die de rode draad voor je lessen vormt en waarbij leerlingen actief meedoen en zelf ontdekkend leren, door op zoek te gaan naar oplossingen. Enkele variaties:
Er komt een handpop op visite. Hij heeft een vraag of probleem met betrekking tot Oud & Nieuw. De kinderen bedenken zelf een oplossing voor het probleem en kiezen met welk materiaal ze dit gaan doen. Ze kunnen bijv. bouwen in de bouwhoek, iets maken van constructiematerialen, iets knutselen enz...
De klassenpop is ongeduldig. Hij verwacht een Nieuwjaarswens van zijn vriendje. Zou zijn vriendje de wens soms hebben verstopt? Zoek samen met de kinderen naar een nieuwjaarswens (verstop deze in een gekleurde envelop ergens in de klas). Maak deze daarna open en bespreek wat er op de voor- en de achterkant staat. Herkennen kinderen daarop letters of cijfers? Hebben ze zelf ervaringen met het versturen of ontvangen van nieuwjaarswensen?
Drama
Drama kan op diverse manieren worden ingezet bij het openen/afsluiten van een thema. Enkele variaties:
De leerkracht beeldt samen met een aantal leerkrachten een boek over Oud & Nieuw uit.
Een poppenkastvoorstelling over Oud & Nieuw.
De kinderen kunnen zelf een voorstelling verzorgen.
Een boek
Start het thema met het voorlezen van een boek over Oud & Nieuw
Een speurtocht
Organiseer een speurtocht in of rondom de school.
Enkele variaties:
In de klas, school of rondom de school hangen overal afbeeldingen van vuurwerkpijlen. De kinderen zoeken deze. Bij iedere afbeelding vinden ze bijvoorbeeld een stukje van een puzzelplaatje.
De kinderen volgen een spoor van vuurwerkpijlen. Onderweg moeten zij allerlei opdrachten uitvoeren.
Een leergesprek
Bij het opstarten van een thema is het belangrijk dat de voorkennis wordt geactiveerd.
Deze kan bijvoorbeeld geactiveerd worden door een leergesprek.
Inventariseer wat de kinderen al weten en nog willen leren over Oud & Nieuw.
Daarna kan er een woordveld worden gemaakt of kunnen de weetjes op stroken worden genoteerd en opgehangen bij: wat weten we al?
Dit woordveld wordt gedurende het thema verder aangevuld . Als dit met een andere kleur gebeurt kunnen de kinderen hun eigen proces ook zien.
Stel vervolgens samen met de kinderen leervragen op. Ga in op wat ze zich afvragen.
Noteer deze vragen op (stroken op) de vragenwand: Wat willen we nog leren?
Vertel dat jullie gedurende het thema zoveel mogelijk van die vragen gaan proberen te beantwoorden. Laat de vragen zoveel mogelijk uit de kinderen komen en stimuleer ze met startvragen zoals:
Waarom...?
Hoe...?
Welke...?
Wanneer....?
Wat als...?
Waar...?
Hoe kun je...?
Als....dan....?
Bespreek hoe we de antwoorden op deze vragen zouden kunnen vinden?
Deel ze eventueel daar op in:
Wat kun je opzoeken in een boek of op internet?
Wat kun je navragen bij een ouder of deskundige?
Wat kun je zelf gaan onderzoeken?
Waar kun je iets voor ontwerpen?
Maak ook een opzoekhoek bij de vragenmuur. Zet daar bijv. boeken over Oud & Nieuw en tablets, waarop de kinderen bijv. video's kunnen kijken.
Naarmate de kinderen meer over Oud & Nieuw leren, kunnen ze deze vragen vervangen door de feiten. Verplaats deze stroken dan naar: "Dit zijn we te weten gekomen".
Wereldoriëntatie
Vertel de kinderen Oud & Nieuw in andere landen op een andere manier wordt gevierd.
In Spanje staat met oudjaar een grote schaal druiven op de tafel. Als de klok om twaalf uur twaalf keer slaat, neemt iedereen bij elke slag een druif in zijn/haar mond. Als het je lukt om tegen twaalf twaalf druiven in je mond te stoppen, betekent dat geluk voor het hele volgende jaar. Dat is moeilijker dan het lijkt!
In Denemarken haal je met oudjaar al het ongebruikte servies uit de kast en gooi je deze liefdevol kapot tegen de voordeuren van vrienden en familieleden.
Op de Filippijnen gelooft men dat alles op oudejaarsavond rond moet zijn. Rond eten, ronde kleding, ronde hoeden enz. Deze traditie zou voorspoed brengen voor het nieuwe jaar.
De Japanners luiden alle klokken precies 108 keer op oudejaarsavond. heeft te maken met hun boeddhistische overtuiging en brengt vooral geluk en zuiverheid in het nieuwe jaar.
Ieder jaar rond eind december is het in kleine Peruaanse dorpje Takanakuy knokken geblazen tussen mensen die nog een onopgeloste ruzie of meningsverschil met elkaar hebben. Men gelooft hier dat je geen oude conflicten mee mag nemen naar het nieuwe jaar!
In Bolivia moet je niet verbaast kijken wanneer je op oudjaarsavond een munt in je cake of gebakje vindt. Degene die ze vindt kan op veel geluk rekenen in het nieuwe jaar (al dan niet met een afgebroken tand).
In Thailand douche je jezelf met Oud & Nieuw niet alleen met emmers vol water, maar strooi je jezelf ook met droge talk. Dit ritueel zou een zuiverende werking moeten hebben.
Misschien heb je kinderen in je klas met een andere culturele achtergrond, die daarover kunnen vertellen?
Een praatplaat
Je kunt ook een leergesprek voeren aan de hand van een praatplaat.
Laat de kinderen vertellen wat zij daarop zien. Stel ook vragen, zoals: waar zie je...?
Wat doet... ? Hoeveel... zijn er? enz.
Als afsluiting kun je een leuk spelletje doen, zoals "Ik zie, ik zie wat jij niet ziet" of raadsels bedenken over dingen op de praatplaat.
Quiz
Organiseer een quiz over Oud & Nieuw. Wat weten ze al of nog van het onderwerp af?
Een feest
Sluit het thema eens feestelijk af. Houd bijvoorbeeld een Nieuwjaarsreceptie.
Zorg voor goud-zilveren versiering.
Laat de kinderen in galakleding naar school komen.
Organiseer een photoshoot in galakleding.
Organiseer een modeshow in galakleding. Laat de kinderen verkleed over een rij van tafels of een rode loper hun verkleedkleding showen. Speel zelf de omroeper of laat een kind vertellen over de outfits van je klas.
Zorg voor (plastic) champagneglazen en kinderchampagne of gebruik een oude champagnefles, spoel deze goed uit en vul hem met aanmaaklimonade. Kurk erop… en proosten maar! Wanneer je doorzichtig gekleurde glazen hebt is het leuk om deze nog wat op te fleuren. Maak het glasrand mooi door dit te doen: Keer het glas om en doop de rand een klein stukje in wat water. Doop nu het glasrandje in (gekleurd) suiker. Beweeg het wat heen en weer en zet het glas weer neer.
Zorg voor oliebollen en een slagroomsoesjestaart.
Steek een sterretje af of prik een ballon met confetti door en wens de kinderen een 'Gelukkig Nieuwjaar!'
Schrijf met grote cijfers het nieuwe en oude jaartal op. Maak visueel zichtbaar dat het oude jaartal is afgelopen door deze door te kruisen. Omcirkel het nieuwe jaar.
Koken/bakken
Laat de kinderen iets bakken of koken.
Denk bij dit thema eens aan:
Oliebollen
Op zoek naar meer?
Kijk voor meer suggesties ook eens op mijn Pinterest
Heb je zelf ook nog leuke suggesties?
Inspireer dan collega’s door jouw ideeën als reactie op deze blog te delen!
.
.
Comentários