Juf Angelique
- 30 nov. 2021

Thema knuffels: Opening/afsluiting

Bijgewerkt op: 27 feb.

Het is belangrijk, om tijdens het plannen van een thema, als leerkracht goed na te denken over de startactiviteiten. Startactiviteiten moeten ervoor zorgen dat de kinderen enthousiast worden voor een thema. Het is dan ook belangrijk dat de activiteiten, die je kiest pakkend en betekenisvol zijn en nieuwsgierigheid opwekken.

Wanneer kinderen zelf enthousiast zijn voor een thema, zullen zij meer tot leren komen.

Ook zijn de startactiviteiten belangrijk om de voorkennis te activeren en leervragen voor het thema op te stellen. Door het opstellen van de leervragen en het maken van een plan kan vervolgens de rest van het thema worden vormgegeven.

Thema’s kunnen op veel verschillende manieren gestart en afgesloten worden.

In deze blog geef ik je suggesties om het thema knuffels te openen en/of af te sluiten.

Thematafel

Richt een thematafel in. Denk hierbij aan:

Knuffels
Boeken over knuffels

Maak tijdens je thema foto's van de activiteiten en hang deze op.

Creëer hiervoor een stukje projectmuur. Op die manier kun je met de kinderen terugkijken op een thema en kunnen ze elkaar vertellen over hun activiteiten en elkaar inspireren.

Aankleding van de klas

Breng je lokaal in de sfeer van het thema. Denk hierbij aan:

Een raamschildering: Beschilder de ramen of hang grote geplastificeerde A3 afbeeldingen op. Gebruik raamverf of krijtstiften. Krijtstift kan je gemakkelijk van de ramen afvegen met alleen een nat doekje. Voor het opzetten vergroot je een afbeelding onder het kopieerapparaat en plak deze aan de andere kant van het raam. Trek deze vervolgens over.
Een deurversiering: Verander de deur in een knuffelbeer.

Voorwerpen

Haal allerlei voorwerpen de klas in, die met knuffels te maken hebben en waarmee je de nieuwsgierigheid van de kinderen kunt opwekken.

De kinderen komen de klas binnen en zien deze voorwerpen liggen.

Vervolgens zal een gesprek ontstaan over deze voorwerpen. Wat zijn dit voor voorwerpen? Wat kunnen we met deze voorwerpen doen?

De kinderen vinden bijvoorbeeld een knuffel in de klas. Van wie zou dit kunnen zijn? Iedereen denkt mee en maakt er een tekening van. De volgende dag wordt er een tipje van de sluier opgelicht met behulp van een brief of filmpje of een andere hint. Langzamerhand wordt gedurende het project duidelijk van wie het voorwerp is.
De voorwerpen kunnen in een doos of koffer geplaatst worden. Deze geheimzinnige doos staat in de klas als de kinderen binnen komen. Iedere keer komt er wat uit de doos tevoorschijn. Wat is het? Wat kunnen we er mee doen? De kinderen zullen op ideeën komen en nieuwsgierig zijn naar de rest van de voorwerpen.
Laat de kinderen hun lievelingsknuffel mee naar school nemen. Hier mogen ze mee spelen tijdens de werkles. Maak ook een leuke groepsfoto van de kinderen met hun knuffeldieren.

Een verhalend ontwerp

Start het thema met een verhalend ontwerp. Dit betekent dat je een thema uitwerkt aan de hand van een verhaal of een verhaallijn, die de rode draad voor je lessen vormt en waarbij leerlingen actief meedoen en zelf ontdekkend leren, door op zoek te gaan naar oplossingen. Enkele variaties:

Er komt een knuffel handpop op visite. Hij heeft een vraag of probleem.
De kinderen ontvangen een brief van een knuffel, waarin hen om hulp wordt gevraagd bij een probleem. De kinderen bedenken zelf een oplossing voor het probleem en kiezen met welk materiaal ze dit gaan doen. Ze kunnen bijv. bouwen in de bouwhoek, iets maken van constructiematerialen, iets knutselen enz...

Drama

Drama kan op diverse manieren worden ingezet bij het openen/afsluiten van een thema. Enkele variaties:

De leerkracht komt als een knuffelbeer de klas binnen
De leerkracht beeldt samen met een aantal leerkrachten een boek over knuffels uit.
Een poppenkastvoorstelling over knuffels.
De kinderen kunnen zelf een voorstelling verzorgen.

Een boek

Start het thema met het voorlezen van een boek over knuffels.

Een speurtocht

Organiseer een speurtocht in of rondom de school.

Enkele variaties:

Een aantal leerkrachten/volwassenen verkleden zich als knuffel en lopen in en om de school heen. De kinderen zoeken de knuffels op. De knuffel geeft ze vervolgens een letter of een deel van een plaatje. Nadat alle knuffels gevonden zijn, wordt de naam of het plaatje in elkaar gepuzzeld.
In de klas, school of rondom de school hangen overal (afbeeldingen van) knuffels. De kinderen zoeken deze. Bij iedere afbeelding vinden ze bijvoorbeeld een stukje van een puzzelplaatje.
De kinderen volgen de voetsporen van een knuffelbeer. Onderweg moeten zij allerlei opdrachten uitvoeren. Aan het eind wacht een beer (een volwassene die verkleed is en klaar zit) met een mooi prentenboek over een knuffel om voor te lezen.

Een gast

Nodig eens een gast uit, die de kinderen meer kan vertellen over dit thema.

Laat de kinderen van tevoren leervragen bedenken.

Denk bij dit thema eens aan:

Iemand die knuffels maakt.

Bedenk samen met de kinderen vragen, zoals:

Hoe word je een knuffelmaker?
Wilde u altijd al knuffelmaker worden?
Wat is er leuk aan?
Wat is er niet zo leuk aan?
Waar moet je goed in zijn ?
Wat doe je allemaal als knuffelmaker?

Een uitstapje

Maak eens een uitstapje. De kinderen kunnen het thema dan al direct van dichtbij beleven en ervaren en er later verder over praten.

Denk bij dit thema eens aan:

Een speelgoedwinkel
Een speelgoedmuseum

Een leergesprek

Bij het opstarten van een thema is het belangrijk dat de voorkennis wordt geactiveerd.

Deze kan bijvoorbeeld geactiveerd worden door een leergesprek.

Inventariseer wat de kinderen al weten en nog willen leren over knuffels.

Daarna kan er een woordveld worden gemaakt of kunnen de weetjes op stroken worden genoteerd en opgehangen bij: wat weten we al?

Dit woordveld wordt gedurende het thema verder aangevuld . Als dit met een andere kleur gebeurt kunnen de kinderen hun eigen proces ook zien.

Stel vervolgens samen met de kinderen leervragen op. Ga in op wat ze zich afvragen.

Noteer deze vragen op (stroken op) de vragenwand: Wat willen we nog leren?

Vertel dat jullie gedurende het thema zoveel mogelijk van die vragen gaan proberen te beantwoorden. Laat de vragen zoveel mogelijk uit de kinderen komen en stimuleer ze met startvragen zoals:

Waarom...?
Hoe...?
Welke...?
Wanneer....?
Wat als...?
Waar...?
Hoe kun je...?
Als....dan....?

Bespreek hoe we de antwoorden op deze vragen zouden kunnen vinden?

Deel ze eventueel daar op in:

Wat kun je opzoeken in een boek of op internet?
Wat kun je navragen bij een ouder of deskundige?
Wat kun je zelf gaan onderzoeken?
Waar kun je iets voor ontwerpen?

Maak ook een opzoekhoek bij de vragenmuur. Zet daar bijv. boeken over knuffels en tablets, waarop de kinderen bijv. video's kunnen kijken.

Naarmate de kinderen meer over knuffels leren, kunnen ze deze vragen vervangen door de feiten. Verplaats deze stroken dan naar: "Dit zijn we te weten gekomen".

Een praatplaat

Je kunt ook een leergesprek voeren aan de hand van een praatplaat.

Laat de kinderen vertellen wat zij daarop zien. Stel ook vragen, zoals: waar zie je...?

Wat doet... ? Hoeveel... zijn er? enz.

Als afsluiting kun je een leuk spelletje doen, zoals "Ik zie, ik zie wat jij niet ziet" of raadsels bedenken over dingen op de praatplaat.

Een quiz

Organiseer een quiz over knuffels.

Wat weten ze al of nog van het onderwerp af?

Een feest

Sluit het thema eens feestelijk af.

Laat de kinderen een knuffel meenemen.
Spelletjes: De kinderen geven op muziek hun knuffel door. Als de muziek ophoudt, stopt het doorgeven. Vraag wie nog weet van wie de knuffel is die hij nu vasthoudt.
Spelletjes: De kinderen leggen hun knuffel onder hun eigen stoel. Een kind mag met een blinddoek om in het midden van de kring gaan staan en wijst met een vinger voor zich. Draai het kind een paar keer rustig rond. Als het stilstaat wordt alleen de knuffel waarnaar gewezen wordt doorgegeven op muziek. Wanneer de muziek stopt, is degene die hem vastheeft af en mag (een ronde) niet meer mee doen.
knuffel-aerobics: Houd een knuffel vast. Zet een leuk muziekje op en maak allerlei bewegingen met de knuffel. De kinderen bootsen deze bewegingen na met hun lichaam. Doe vervolgens weer allerlei bewegingen voor en laat de kinderen de bewegingen nadoen met hun knuffel.
Knuffel-parcours: Maak voor de knuffels een hindernissenparcours. Span touwtjes tussen pionnen, zet banken en tafels neer en leg hoepels op de grond. De kinderen stappen met hun knuffels over de hindernissen of laten hun knuffel zelf over een hindernis springen, door een hoepel duiken, door een tunnel kruipen enzovoort.
Organiseer een photoshoot met alle knuffels

Op zoek naar meer?

Kijk voor meer suggesties ook eens op mijn Pinterest

Heb je zelf ook nog leuke suggesties?

Inspireer dan collega’s door jouw ideeën als reactie op deze blog te delen!